«می بخشیم؛ ولی فراموش نمی‌کنیم.» شاید ماندگارترین جمله ای که از بزرگترین رهبر سیاهپوستان جهان به یاد داشته داشته باشیم همین باشد. رهبری که تقریبا سه دهه از عمر خود را به خاطر اعتراض علیه سلطه سفیدها و سیاه ها در زندان گذرانده است و پس از سالها اوباما، اولین رئیس جمهور سیاه پوست آمریکا دوباره به آن سر می زند تا از همان پنجره ای به بیرون نگاه کند که تمام آن سالها ماندلا از آن دنیای بیرون از میله‌های زندان را تماشا می‌کرده است. «نلسون ماندلا» می‌توانست یک اشراف زاده آفریقایی باقی بماند؛ اما رویاهای کودکی و داستان‌هایی که از عدالت طلبی اجدادش برای او تعریف می‌کردند، سرنوشتی برایش رقم زد که پس از سالها مبارزه علیه آپارتاید و تبعیض نژادی به عنوان بزرگترین رهبر سیاه پوستان جهان شناخته شود.
ماندلا در یک قبیله روستایی در آفریقای جنوبی به دنیا آمد. پدر ماندلا، «گادلا هنری مپهاکانییسوا»، عضو شورای سلطنتی مردم تمبو بود. او از زمان تولد این مقام را به ارث برده بود و ماندلا نیز قرار بود چنین مقامی را به ارث ببرد؛ اما وقتی در ۱۰ سالگی پدرش را از دست داد و در ۲۰ سالگی برای فرار از یک ازدواج اجباری به ژوهانسبورگ مهاجرت می‌کند، به تمام فرصت‌هایش برای آقازادگی پشت می‌کند. اولین شغلی هم که در ژوهانسبورگ برای خودش دست و پا می کند نگهبانی از معدن است. می توان گفت تقریبا بیشتر عمر ماندلا یا به مبارزه علیه آپارتاید گذشته یا در زندان به جرم اعتراض به نابرابری. ماندلا علیه چیزی می‌جنگید که با عنوان قانون آپارتاید حق زندگی برابر را از سیاهپوستان آفریقای جنوبی که اکثریت این کشور را تشکیل می‌داد، می‌گرفت. اقلیت سفیدپوستان آفریقای جنوبی از بالاترین استاندارد زندگی قاره آفریقا، که برابر سطح زندگی در کشورهای غربی جهان اول بود، برخوردار بودند و برخلاف آنها، اکثریت سیاهپوستان از لحاظ هرگونه استانداردی همچون درآمد، تحصیل و حتی ورود به ادارات دولتی مورد تبعیض قرار داشتند. برای همین تبعیض‌ها بود که ماندلا مبارزه نظامی مخفی را در پیش می‌گیرد تا اینکه در سال ۱۹۶۴ به حبس ابد محکوم می‌شود تا برای این رویای برابری بهای سنگینی بپردازد.
بالاخره بعد از ۲۷ سال در حالی که دنیا چشم انتطار دیدن «پدربزرگ ماندلا» بود، او از زندان آزاد شد و بعد از آزادی فقط برای یک دوره پنج ساله به عنوان یک سیاستمدار، رئیس جمهور آفریقای جنوبی شد و بعد از آن با دنیای سیاست خداحافظی کرد. پیرمرد مهربان و صلح طلب آفریقایی سالهای آخر زندگی اش را ترجیح می دهد به دور از شلوغی و جنجال بگذراند و آخرین باری که دنیا او را دید در جام جهانی فوتبال در آفریقای جنوبی بود. این جام جهانی در حالی در آفریقای جنوبی برگزار شد که این کشور میزبان خوبی برای این رقابت بزرگ ورزشی بود و ماندلا به عنوان یک رهبر سیاهپوست از جذاب ترین حواشی این رخداد ورزشی بود.
ماندلا در سال ۲۰۱۳ در اثر کهولت سن و عفونت ریه درگذشت اما از چندین سال قبل از مرگش روز تولدش روز جهانی نلسون ماندلا نامیده شد و شاید بهتر باشد این روز را روز تمام آفریقایی ها بدانیم. تمام کسانی که به جرم تیره تر بودن رنگ تنشان سالها مورد تبعیض واقع شدند و همه کسانی که برای رفع این تبعیض مبارزه کردند.
