مشکل این بود که پیش از تحقیق کافی و حتی آماده بودن پولش سرمایه گذاری کرده بود. اگر کمی خودداری کرده بود، تا آماده شدن پولش آن شرکت هم اعلام ورشکستگی می کرد و هیچگاه سرمایه اش را از دست نمی داد.
چرا عده ای آرامش دارند و شتاب زده رفتار نمی کنند؟ چرا گاهی اوقات شتاب زده می شویم؟ البته ممکن است بعضی همیشه عجولانه رفتار کنند. اما براستی چه می شود که گویی از آنچه می دانیم چشم می پوشیم و دست به کاری می زنیم که درست به موقع نیست؟
شتاب زدگی وضعیتی هیجانی-رفتاری است که پریشانی و اضطراب برآن حاکم می شود و آرامش را از بین می برد. بدون نگرانی هیچ کس شتاب زده و عجولانه عمل نمی کند. علت شتاب زدگی این است که احساس می کنیم ممکن است منافعی را از دست بدهیم یا آسیبی به ما برسد، اما اگر کسی از ما بپرسد فکر می کنید از کجا ممکن است به شما آسیب برسد؟ برای مان معلوم نیست یا شاید علتی را بیان کنیم که برای خودمان هم خیلی قابل قبول نباشد. بنابراین عجله مصداق کاملی از اضطراب است. یعنی نگرانی با علت و منشأ نامعلوم.
عجله و شتاب زدگی مانع از اندیشیدن و درست عمل کردن است و باعث می شود در حالی که هنوز امکانات و مقدمات لازم فراهم نیست، قدم برداریم، بنشینیم، معامله کنیم، حرف بزنیم و به هر شکلی خراب کاری کنیم. شتاب زدگی به این معنا نیست که با سرعت و بدون اتلاف وقت عمل کنیم، بلکه توجه نکردن به مقدمات کار و عمل کردن بدون فراهم شدن زمینه های لازم، معنای شتاب زدگی است و نتیجه ای غیر از خراب شدن کار و پشیمانی در پی ندارد. «عجله پیش از فراهم شدن امکانات و مقدمات کار، موجب اندوه است.»
شما می توانید بعد از فراهم شدن مقدمات و شرایط لازم با سرعت و بی وقفه وارد عمل شوید. در اینجا دیگر عجله ای در کار نیست. بلکه سرعت عمل است. همه مشکلات شتابزدگی به اینجا برمی گردد که بدون فراهم بودن شرایط و لوازم اقدام کنیم و بدون دیدن زیر پایمان قدم بگذاریم.
عجله و اندوه
عجله با ترس و نگرانی آغاز می شود و با اندوه و پشیمانی به پایان می رسد. زیرا «لغزش های انسان با عجله افزایش می یابد.» شما وقتی نگران هستید و اجازه می دهید تا این نگرانی در شما حکم براند و منشأ تصمیم گیری و عمل شود، مثل این است که به جای شنا کردن در رودخانۀ زیبای زندگی، خود را وسط یک گرداب تند بیندازید، آنگاه نه تنها لذت شنا را تجربه نمی کنید، بلکه انرژی و شاید سلامتی خود را هم از دست بدهید.
اگر اجازه دهیم که اضطراب بر اراده و تشخیص ما مسط شود، او را نیرومندتر کرده ایم و گذاشته ایم تا در زندگی مان توسعه پیدا کند و اندوه به بار آورد. پرهیز از عجله مثل این است که اضطراب پیش آمده را محدود کنیم و نگذاریم بیش از این به ما آسیب برساند.
در این جا یک مشکل وجود دارد: چگونه تشخیص بدهیم که کارما شتابزده است، یا شایسته و به جا؟ یا اینکه آیا مقدمات کافی فراهم است یا نه؟
برای اینکه تشخیص دهیم اقدام ما از روی شتابزدگی است یا نه، می توانید به این معیار روشن توجه کنید:
یکم. ببینید چه مقدماتی برای این کار لازم است و آیا شما این مقدمات را فراهم کرده اید یا نه. می توانید فهرستی از لوازم و شرایط درست انجام شدن کار فراهم کنید و به صورت چک لیست آن را استفاده کنید.
دوم. به درون خود توجه کنید، ببینید آرام هستید یا نگران. اگر با آرامش کار را پیش می برید احتمال اینکه مقدمات لازم را ندیده بگیرید خیلی کم می شود.
سوم. می توانید با دیگران مشورت کنید اگر آنها هم تأیید کردند که این مقدار مقدمات برای کار کافی است، مطمئن شوید که شتابزده عمل نکرده اید. البته در انتخاب شخص مورد مشورت، توجه کنید که شخصی با تجربه لازم، با شهامت، با ایمان و دلسوز نسبت به را پیدا کنید.
اگر این کارها را انجام دادید و اقدام شما تأیید نشد، مطمئن باشید که فرصت ها، امکانات و نیروی خود را از دست خواهید داد، که ثمری غیر از پشیمانی و اندوه ندارد. هنگامی که با عجله دنبال به دست آوردن یک فرصت هستید، دقیقا به شیوه ای عمل می کنید که آن فرصت را از دست بدهید. بهترین کار در این وضعیت این است که دست نگهدارید و به کاری که از درستی آن مطمئن هستید بپردازید.
«از شتاب زدگی دست بردار، اگر عجله کنی، نصیب خودت را هم از دست می دهی.»
آرامش و سلامتی
یک قانون بسیار مهم وجود دارد، این که رفتارهای هماهنگ با هیجانات آنها را تقویت می کند. شما اگر هماهنگ با اضطراب رفتار کنید، اضطراب تان بیشتر می شود، و اگر رفتارتان را براساس آرامش ساماندهی کنید، به تدریج درون تان آرامش پیدا می کند. پس عجله ما را مضطرب تر و نسبت به اضطراب آسیب پذیرتر می کند و در مقابل آرامش و خودداری از عجله موجب می شود که درون مان آرام تر شود و اضطراب از بین برود.
اضطراب علت بیماری های روان تنی است و شتابزدگی، اضطراب را بیشتر می کند. زیرا الگوی عمل متناسب با اضطراب است. گذشته از این که خود عجله ممکن است از نظر رفتاری موجب به خطر افتادن سلامتی شود. کسی که با عجله راه می رود، رانندگی می کند، غذا می خورد، بیشتر در معرض خطا و خطر قرار دارد و همین در معرض خطر بودن موجب اضطراب بیشتر می شود. «همراه تانی و خویشتن داری، سلامت است و همراه عجله ندامت.» پس با آرامش زندگی کنید، تا لحظات زندگی را در سلامتی و گوارا تجربه کنید.
عجله از شیطان است
کسانی که عجله می کنند، معمولاً می گویند نمی دانم چرا عجله کردم. پیامبر پاسخ این سوال را داده است: «تأنی و آرامش از سوی خدا و عجله و شتاب از شیطان است.» شیطان می ترساند، توهم ترس و نگرانی را القا می کند، سپس ما را به عجله وامی دارد، یا شعله¬ی هوسی را می¬افروزد، و آنگاه ما را شتابان به سویش می¬راند. در نتیجه سراسیمه و شتابزده عمل می کنیم و لوازم و ضروریات آن را ندیده می گیریم. سرانجام نه به خواسته مان می¬رسیم و نه از چیزی که قرار بود به دست آوریم، بهرهمند می¬شویم.
آرامش اما از سوی خدا القا می شود. افرادی که معنوی تر باشند، آرامش بیشتری دارند و کسانی که شیطان بر آنها تسلط بیشتری دارد، شتاب¬زده¬تر رفتار می کنند. معنویت و ارتباط بهتر و بیشتر با خداوند از شتابزدگی جلوگیری می کند و آرامش را در هیجانات درونی جریان می دهد؛ همانطور که آرامش و وقار را در رفتار بیرونی جلوه گر می نماید.
برای غلبه بر شتابزدگی و پیوند نزدیکتر با سرچشمۀ بخشندۀ آرامش، به خدا توجه کنید. بدانید که کارها به دست خداست، آنچه باید بشود می شود و آنچه قرار نیست بشود، نخواهد شد. پس آرامش داشته باشید و شتاب نکنید. آنچه سهم شماست به دیگری نمی رسد و آنچه سهم شما نیست، با عجله و شتاب زدگی به دست نمی¬آید. برای همین است که آرامش از خداست. ایمان و اعتماد به خداوند و یاد او دل را آرام می کند و شتاب زدگی را از بین می برد. چون با یاد او دیگر دلیلی و انگیزه ای برای شتابزدگی وجود ندارد.
عجله برای دفع شر
اگر در خطر هستید و تهدیدی جدی وجود دارد، جای تأنی و آرامش نیست. «عجله در هر کاری نکوهیده است، مگر برای دفع شر.» با عجله باید آن را دور کرد. خودداری از عجله یک شعار تشریفاتی نیست، که تفسیرها و برداشت های احمقانه از آن شود، بلکه یک برنامه جدی برای سلامت معنوی و رسیدن به آرامش است.
عجله در مواردی که طبیعت آن عجله کردن است، باید وجود داشته باشد و عجله نکردن حماقت است. اما در جریان طبیعی زندگی و فراز و نشیب های آن وقار و آرامش موجب سلامت و دست یابی به آرزوها و اهداف خواهد شد.
خدا را یاد کنید، به او اعتماد داشته باشید، آرامش را در دل خود نگهدارید و بگذارید در رفتار شما به صورت وقار و متانت آشکار شود و شتابزدگی و پریشانی را بشوید و ببرد. خداوند اینجاست تا با یاد او آرامش شویم و به جای رفتار شتابزده و دردسر ساز، با آرامش و هوشمندانه زندگی کنیم.
